TERCAN

ERZİNCAN İLİ TERCAN İLÇESİ

TERCAN İLÇE TANITIM
tercan 
erzincan tercan
tercan erzincan

tercan resimler

tercan fotoğraflar

tercan manzaralar

tercan görüntüler

tercan video

tercan spor

tercan haber

tercan harita

tercan mamahatun

tercan ulaşım

tercan iklim

tercan turizm

tercan otel

tercan yurt

tercan pansiyon

tercan konaklama

tercan konut

tercan emlak

tercan daire

tercan satılık

tercan kiralık

tercan lojman

tercan toki

tercan arsa

tercan sağlık

tercan hastahanesi

tercan devlet hastahanesi

tercan ekonomi

tercan sanayi

tercan ticaret

tercan tarım

tercan hayvancılık

tercan kaymakamlık

tercan belediye

tercan nüfus

tercan emniyet

tercan meb

tercan eğitim

tercan okul

tercan kurs

tercan lisesi

tercan dernek

tercan dağları

tercan akarsuları

tercan doğa

tercan gezi

tecan tatil

tercan kültür

tercan sanat

tercan

TERCAN İLÇE TARİH
Tarihi İlçenin bir yerleşim merkezi olarak ne zaman kurulduğu kesin olarak tespit edilememiştir. Yöre; Hurriler, Asurlar, Medler, Persler,

 Urartular Hititler, Romalılar ve İslamiyet’in yayılma çağında bir süre de Arapların hâkimiyetinde kalmıştır. Yörede kesin Türk hâkimiyeti Malazgirt Zaferi’nden bir yıl sonra başlamıştır. Anadolu’da kurulan, ilk Türk beyliklerinden olan merkezi Erzurum’da bulunan Saltuklular döneminde Saltuklu Meliki İzzettin Saltuk’un kızı MAMAHATUN tarafından 1190 – 1202 yılları arasında yönetilmiş olup, bu dönem Tercan tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Mamahatun Külliyesi (Kervansaray, Camii, Hamam ve Türbe) bu dönemde yapılmıştır.

 Anadolu Selçuklu hâkimiyetinden sonra uzun bir süre Moğol asıllı İlhanlıların hâkimiyetinde kalmış olan Tercan daha sonra sırasıyla Eretnalılar, Karakoyunlular, Akkoyunluların hâkimiyetinde kalmıştır. 1473’de Otlukbeli Zaferi ile başlayan Osmanlı hâkimiyeti 26 Mart 1916 yılına kadar sürmüş, bu tarihte ilçe Rus istilasına uğramıştır. 19l5–1918 yılları arasında ilçe merkezi ve köyleri Ermeni katliamına sahne olmuş, 17 Şubat 1918 ‘de ilçemiz işgalden kurtarılmıştır.

TERCAN İLÇE COĞRAFYA
 Çoğrafi Yapı Doğu Anadolu’nun kuzey batısında, yukarı fırat havzasında yer alan Tercan; Erzurum, Çat, Aşkale, Bingöl’ün Yedisu, Tunceli’nin Pülümür, Erzincan’ın Üzümlü ve Çayırlı ilçeleri ile çevrili olup, toplam yüzölçümü olan 3072 km2 nin 376 km2 si Ova 20696 km2 si ise Dağlık Tepelerden oluşmaktadır. Batıdan: Sansa, Doğudan: Aşkale Boğazı arasında 40508 Ha arazisi bulunmaktadır. İlçe merkezi 1427 m. yükseklikte olup,

İlçenin en önemli akarsuları Tuzla Çayı ile Karasu Çayıdır. İçe sınırlarında Höbek Dağı, Koşan Dağı, Serçelik Tepesi (3078 m.), Soğanlı Dağı ve Dumanlı Dağı (2710 m.) bulunmaktadır.

TERCAN İLÇE NÜFUS
 Nüfus Tercan İlçesi Nüfus Listesi: İlçe Adı: 2009 2008 2007 2000 1990 1985 1980 1975 1970 1965 TERCAN Toplam: 18.723 18.646 18.842 33.643 37.408 38.276 33.933 39.042 38.325 36.901 Erkek: 9.551 9.574 9.658 17.818 19.621 19.764 16.817 20.484 19.459 18.400 Kadın: 9.172 9.072 9.184 15.825 17.787 18.512 17.116 18.558 18.866 18.501 İlçe Merkezi: 5.416 5.289 5.566 11.207 9.151 6.806 5.546 6.068 4.320 2.448 Köy: 13.307 13.357 13.276 22.436 28.257 31.470 28.387 32.974 34.005 34.453

 TERCAN İLÇE EKONOMİ
 Ekonomik hayatın varlığını genellikle ziraat ve hayvancılık oluşturmaktadır. İlçemizde 2.531 hane (116.114 ) kişi geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Çadırkaya Kasabasında 394 hane, 2062 kişi ile en çok tarım ve hayvancılık ile uğraşan yerleşim yeridir. İlçe nüfusunun %49’u geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. İlçemizde küçük ticaret haneleri yanında gelişmiş mesleki iş sahası olmayıp, basit ve küçük iş kolları mevcuttur.

 İlçede kooperatifçilik gelişme aşamasındadır. Esnaf Kefalet Kooperatifi ile Altunkent ve Tercan İlçe Merkezinde faaliyet gösteren çiftçilere hizmet veren Tarım Kredi Kooperatifi ve Ziraat Odası mevcuttur. İlçe Merkezinde 1 banka şubesi bulunmaktadır. Bunun dışında ekonomik hayatı canlandırıcı fuar, sergi ve panayır gibi ekonomik örgütlenme sağlanamamıştır. Tercan Barajı Hidro-Elektrik Santrali tesisi tamamlanmış sol ve sağ sahil cazibe sulama kanalları ile de çiftçilerimizin su ihtiyacını karşılamaya başlamış ve arazinin %32,24’ü sulanabilir duruma getirilmiştir.

 TERCAN İLÇE TURİZM
 İlçemiz tarihi kalıntıları olduğu kadar av sporları ve su kayağı gibi doğa sporları ile de turizm amaçlı gezilere ev sahipliği yapabilecek düzeydedir. Tarihi yerler ve eserler Çadırkaya Bucağı’nda Çadırkaya tepesi, Konarlı köyünde Şirinli Kale, Esenevler Köyü’nde Şirinkayalar Mağaraları, Üçpınar Köyü’nde Vank Kilisesi yörenin ören yerlerindendir. Kadın Hükümdar Mama Hatun ve Külliyesi: Saltukoğullan Hükümdarı II.İzzettin Saltuk′un kızı olan

Mama Hatun, 1191 yılında Saltukoğullan Beyliği′nin hükümdarı olmuştur. Eyyubiler′in Ahlat′ı kuşattıkları sırada çevre beyliklerine ait ordularla, Ahlat′a yardıma giden Saltuklu Kuvvetleri’nin başında bulunmaktaydı. Hükümdarlığının ilk yıllarındaki durumu açıklık kazanmamış olmakla beraber, yeğenlerine karşı kararlı ve güçlü bir şekilde mücadele ederek 10 yıl hükümdarlığını sürdürmüştür. Mama Hatun Mısır ve Suriye Meliki El Adil′den kendisine uygun soylu biriyle evlenmesi konusunda istekleri gerçekleşememiş, kadın hükümdar olmanın güçlükleri nedeniyle siyasi yaşamından ayrılmıştır. Onun daha sonraki yıllarda nasıl yaşayıp,

 kaç yaşında öldüğü bilinmiyor. Ancak, hayatının son yıllarını Tercan′da geçirmiş olması ve buradaki türbede defnedilmesi ile Tercan, bir süre onun adıyla anılmıştır. Bu soylu kadın hükümdar, Tercan′da Orta Çağ Türk mimarisinin en ilginç ve önemli eseri kervansaray, hamam, mescit ve kendi türbesinden oluşan büyük bir külliye inşa etmiştir. Mama Hatun Türbesi: Saltuklu dönemine ait olan türbenin, 1192 yılında ölen Saltuklu Erzurum sahibesi

Mama Hatun için yaptırılmıştır. Mimarı Ahlatlı Ebul-nema bin Mufad-dalü′l-Ahval′dır. Türbe, dairesel planlı mimari özelliği ile Anadolu türbe mimarisi içindeki tek özgün eser olarak dikkat çeker. Türbe kapısı üzerinde bulunan 5 kitabenin dördünde kurandan alınan ayet, Hazreti Muhammed ile 4 Halifenin adlan, birinde ise mimarın adı yazılıdır. Ortadaki sivri külahlı kümbet, kimi aynlıkları dışında, genel çizgileriyle Ahlat kümbetlerini andırmaktadır.

arımsı kesme kireç taşından inşa edilen yapı, iki bölümden oluşur. Ortadaki kümbet ve çevresinde 2.50 m kalınlığında dairesel duvarla çevrilmiştir. Çevre duvar, içten 11 nişlidir. Bu nişlere Mama Hatun′un yakınlarının sandukaları yerleştirilmiştir. T.Erdoğan Şahin′e göre, Evliya Çelebi′nin gördüğü orijinal süslemeli mermer sandukanın yerine, günümüzde geç dönemlere ait sembolik bir sanduka bulunmaktadır. Ortada yükselen kümbet iki katlıdır.

Dıştan 8 dışbükey dilimler, köşelerde ince uzun sütuncelerle son bulmaktadır. 8 köşeli kaide üstünde yükselen kümbetin altında çapraz tonozlu mezar odası vardır. Üst kattaki mescide 7 basamakla çıkılmaktadır. Taçkapı mukarnas dolgu, geometrik motifler, çok dilimli rozetler ve dörtlü düğümlerle bezenmiştir. Bordürlü dikdörtgen niş içindeki mazgal pencereler üzüm salkımı, palmet ve rumi süslemelidir. Mama Hatun Kervansarayı, Hamamı ve Mescidi: Yapım kitabesi bulunmayan kervansarayın 13. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.

T.Erdoğan Şahin; A.Tevhid ve Ravendi′yi kaynak göstererek yapının 13. yüzyılda inşa edildiği görüşündedir. Türbenin 30 m. doğusundadır. Onarımlar nedeniyle özgün biçimini yitirmiştir. Yakın bir geçmişte çevre düzenlemesi ile birlikte restorasyonu yapılmıştır. Ana hatlarıyla Osmanlı kent hanları planındadır. Sarımsı renkte, düzgün kesme kireç taşı ile inşa edilmiştir. Çevre duvarı konik çatılı 16 silindirik yarım kuleyle desteklenmiştir. Doğuda sivri kemerli taçkapı vardır. Girişin sağ ve solunda dikdörtgen planlı mekanlar sıralanır.

Ortada üstü açık avlu, kuzey ve güneyinde yük hayvanları için uzun ahırlar ve bir dizi hücre bulunmaktadır. Planı ve mimari özellikleriyle 12. yüzyıl sonunda yapıldığı sanılmaktadır. Kervansarayın kuzeydoğu köşesinde yer alan Mama Hatun Hamamı, kitabesi olmamakla birlikte kervansarayla aynı zamanda yapıldığı sanılmaktadır. Orijinal özelliklerini oldukça yitirmiştir.Külliye içerisinde bulunan ve Evliya Çelebi′nin sözünü ettiği mescit, I.Dünya Savaşı′nda yıkılmış, daha sonra yerine bir cami inşa edilmiştir. Kötür Köprüsü Tuzla Suyu’yla, Karasu′nun birleştiği yerdedir. Tümüyle yontma taştan olan yapının, günümüze yalnızca ayaklan kalmıştır.

 Pekeriç Kalesi (Çadırkaya): İlçenin Çadırkaya Beldesi’nde bulunmaktadır. Yaklaşık 100 m. yüksekliğinde doğal kayadan oluşmaktadır. Kayaya oyulmuş odalar, merdivenler, sarnıçlar bulunmaktadır. Surlardan günümüze çok azı gelebilmiştir. Kalıntılar buranın çok eski bir yerleşim alanı olduğunu göstermektedir. Abrenk (Vank) Kilisesi: Üçpınar köyü yakınlarındaki Vank dağının güneydoğusunda, çukurca bir alan içerisindedir. Giriş kapısının üzerinde 1854 tarihi yazılıdır. Kilise ile birlikte bir şapel ve iki adet dikili taş bulunmaktadır. Bu taşlar, mimarisi ve bezemesiyle

 dikkat çekici olup, 12.yüzyıldan sonra Selçuklu Beyi Nasurettin dönemiyle tarihlenen kitabeleri taşırlar. Kefrenci Tapınağı: İlçenin Oğulveren Köyü’ndedir. Bezemeleri önem taşımaktadır. Yapı, Pers özelliğine sahiptir. Oklu Baba: İlçeye 20 km. uzaklıkta, Çadırkaya Beldesi’nde bir tepe üzerinde bulunan mezarlık, savaşta ok ile şehit düşen bir ermişe ait olduğu söylenir. Ağ Baba: İlçeye 15 km. uzaklıkta Akyurt Köyü’nde, ağaçlık ve sulak bir mesire yeridir. Yöre halkı tarafından kutsal sayılan bu yer, ziyaret edilmekte ve kurban kesilmektedir. 

TERCAN İLÇE EĞİTİM
 EĞİTİM DURUMU İlçe Merkezinde; 1 Anadolu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi (DPY), 1 Genel Lise, 1 Yatılı İlköğretim Bölge Okulu, 3 İlköğretim Okulu, 1 Anaokulu, 1 Özel Dersane, 2 tane de Özel Ortaöğrenim Erkek Öğrenci Yurdu bulunmaktadır. Ayrıca Müdürlüğü- müz bünyesinde Halk Eğitim Merkezi ve Öğretmenevi mevcuttur. Beldelerimizde; Mercan Beldesinde 1 Genel Lise, 2 İlköğretim Okulu ve 1 Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi mevcuttur.

 Çadırkaya Beldesinde 1 Genel Lise ve 1 İlköğretim Okulu mevcuttur. Altunkent Beldesinde 1 Genel Lise , 1 İlköğretim Okulu ve 1 tane de Özel Ortaöğrenim Erkek Öğrenci yurdu mevcuttur. Köylerimizde 25 köyde Okul mevcut olup; Başbudak İlköğretim Okulu n da 1-8 sınıflar mevcut olup, diğer köylerimizde 1-5 sınıflar olup birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılmaktadır. İlçemiz Merkez-Kasaba ve Köy Okullarında normal eğitim yapılmaktadır. Sınıflarımızın öğrenci sayıları Bakanlığımız normlarına uygun olup, bazı sınıflar hariç 30 öğrenciyi geçen sınıfımız yok gibidir.

 39 Okul- 62 binada ve 201 derslikte eğitim-öğretim verilmekte, bu da ortalama bir dersliğe 20 öğrenci düşmekte olduğunu göstermektedir. Önümüzdeki 5-10 yıl içerisinde derslik ihtiyacımız yoktur. Okullaşma oranına bakıldığında çağ nufusunun % 98 i okullaşmış durumdadır. Kalan % 2 lik kısmı İlçeye dışarıdan gelen göçer çocukları ile az da olsa nufus kaydı bulunmayan çocuklardır. Hedefimiz okur-yazar oranını % 100 seviyesine çıkarmaktır. Merkez ve kasaba okullarımızın tümünde internet erişimi mevcut olup, 2008 yılı sonuna kadar bütün

 köy okullarımıza da internet erişimi sağlanacaktır. Hedefimiz bütün okullarımızın en iyi şekilde teknoloji ve internetin sunduğu imkanlardan yararlanmasını sağlamaktır. Okul öncesi eğitim de de ilerlemeler kaydedilmiş, İlköğretim Okullarımızın bir çoğunun bünyesinde Anasınıfı mevcuttur. Ayrıca yeterli öğrenci sayısı olan köylerimizde de Okul Öncesi eğitim yapılmaktadır. İlçemizde müstakil bir Anaokulu mevcuttur. Amacımız okul öncesi eğitimi imkanlar ölçüsünde en üst düzeye çıkarmaktır

 TERCAN İLÇE TARIM
 İlçemizde 2.531 hane (16.114 kişi) geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. İlçemizde tarıma elverişli arazi miktarı 407.000 dekardır. Bu arazinin; Ekili Arazi Miktarı; 240.257 dekar(% 55.1), Nadas Arazi Miktarı 106.157dekar (%25.1), Tarıma Elverişli Olan Kullanılmayan Arazi Miktarı 84.586dekar (%19.8)’dır.Çayır Arazisi 74.973 dekar, Mera Arazisi 815.057 dekar, Orman Arazisi 216.022 dekar, diğer (yerleşim yeri, taşlık, yol v.b.) 210.568

dekar‘dır. İlçemizde Tercan baraj gölü ve Göktaş baraj göleti mevcuttur. Her iki göl ve göletten Göktaş, Yaylayolu, Yalınkaş, Kurukol, Sarıkaya, Beşkaya, Bağpınar, Edebük, Büklümdere, Üçpınar, Altunkent, Çadırkaya, Çatakdere, Çayırdüzü, Gevenlik ve Gökçe olmak üzere toplam 16 köye ait tarım arazisi sulanabilmektedir. Ayrıca ilçe merkezine ait tarım arazisinin çok az bir kısmı da DSİ sulama kanalları sayesinde sulanmaktadır. İlçemizde yetiştirilen ürünlerden ekim alanları en fazla olanlar;

 Buğday 167.107 dekar, Arpa 8.680dekar, Ş. Pancarı 3.172dekar ‘dır. Her yıl ortalama 8.000 dekar yem bitkisi ekimi gerçekleşmektedir. İlçemiz halkımız geçim kaynakları arasında önemli bir yeri olan hayvancılıkta, verimi artırmak amacıyla yem bitkisi ekim alanlarının artırılması için çalışmalar devam etmektedir.

 TERCAN İLÇE HAYVANCILIK
 İlçemiz ve köylerinin en önemli geçim kaynaklarından biri de hayvancılıktır. İlçemizin büyükbaş hayvan sayısı 16925, küçükbaş hayvan sayısı 57150, toplam ticari kanatlı sayısı 95000‘dır. İlçemiz ve bağlı köylerinde 200 aile arıcılıkla uğraşmakta olup, 10000 adet fenni arılı kovan mevcudu bulunmaktadır. Ayrıca ilçemize muhtelif illerden gelen 70 gezginci arıcı 11142 fenni kovanla gelerek ilkbahar-yaz sezonunda bölgemizde konaklamaktadırlar.

 Her yıl ilkbahar ve Sonbahar dönemlerinde Şap aşılama kampanyaları yapılmaktadır. Ortalama her aşılama kampanya döneminde 16000 büyükbaş hayvan aşılanmaktadır. Sevki yapılan Büyükbaş hayvan sayısı 624, küçükbaş sayısı 16823, arı sayısı 9085, kanatlı sayısı 65610 ’ dur. Her yıl ortalama 1100 adet suni tohumlama yapılmaktadır.