ERZİNCAN İLİ TARİH
Erzincan'ın İlkçağ tarihi hakkında esaslı bilgiye henüz sahip değiliz. Ne varki tarihçiler ikinci bin yıl da, bu yörede, hurrilerin yaşadığını, ikinci bin yılın ilk yarısı başlarında da Hayaslılarla Azzilerin hüküm sürdüğünü kaydetmektedir.
Anadolu'da M.Ö. 1050- 1180 tarihleri arasında Hattuşaş'ı merkez yaparak büyük bir imparatorluk kuran Hititler yakın doğuyu egemenlikleri altına almışlardır. Şüphesiz ki Erzincan'da Hititlerin yönetimi altında idi. Anadolunun çeşitli yerlerinde yapılan kazılarda Hititlere ait çeşitli eserler ortaya çıkarılmıştır. Erzincan ve yöresinde Hititlere ait bir yerleşim merkezine rastlanmamışsa da, bu yörenin Hitit egemenliği altında kaldığından da hiç şüphe yoktur.
Doğu Anadolu'da kurulan ilkçağ devletlerinden biri de Urartulardır. M.Ö.900 yıllarında kurulan bu devlet Vanı2 (Tuspa) başkent yapmış, sınırlarını Hazar Denizinden Malatya'ya, kuzeyde Erzurum-Erzincan'dan güneyde Halep-Musul'a kadar genişletmiştir. Erzincan yakınlarında Altıntepe'de Prof Dr.
Tahsin ÖZGÜÇ tarafından yapılan kazıda (1953) Urartular'a ait bir çok eser çıkarılmış, bu yörenin Urartu egemenliği altında kaldığı kanıtlanmıştır. Çeşitli saldırılara maruz kalan Urartu şehirleri, teker teker tahrip edilirken Medler'in Anadolu'yu istilası sırasında M.Ö. 600 yıllarında tamamen ortadan kaldırılmıştır. Erzincan ve yöresi, Urartular'ı yenerek Anadolu'yu istilaya başlayan Med'lerin (M.Ö. 612) eline geçti. Med Krallığı'nın Kyaksar döneminde
Lidyalılar'la yapılan savaşlar, muhtemelen Erzincan ve civarında cereyan etmiştir. Bu yöreler M.Ö.550 tarihlerinde Persler'in eline geçmiştir. Hititler'in Anadolu'yu istila ettikleri sırada, İran yaylasını da Persler ele geçirdiler. Persler'in yükselişi daha çok Ciroz (550-530), Kampis (530-520) dönemlerine raslar.
Bu dönemde Erzincan ve çevresinde Persler'in eline geçer. Persler'den sonra Anadolu Makendonyalılar'ın eline geçmiştir. Roma ordusu M.Ö.70 tarihinde Doğu Anadolu'yu ele geçirmeye başlıyarak Elazığ yöresindeki Safen (Harput) Kralığı'nı yıktıktan sonra, Tigran Ordusunu da yenilgiye uğratmıştır. Bu sırada (M.Ö. 68) Pontuslular da Erzincan yörelerinde Roma üstünlüğüne son vermişlerdir. İran ile Bizans arasında sürekli savaşlara sahne olan Erzincan ve yöresi, en son Bizans imparatoru Heraklius tarafından 629 tarihinde yenilgiye uğratılan İran'dan geri alındı. Halife Hz. Osman (644-656) zamanında Habib bin Mesleme 35/655 senesinde Erzincan ve yöresini ele geçirerek, bu bölgeyi tamamen Müslümanların yönetimine kattı. Erzincan ve yöresi
Abbasiler döneminde de çeşitli saldırılara maruz kaldı. Halife Mütevekkil Alallah (847-861) döneminde Malatya Valisi Ömer bin Abdullah, Arapgir, Eğin, Kemah, Erzincan ve Trabzon kentlerini Bizanslılar?dan geri aldı. (859) Böylece Erzincan tekrar Arapların hakimiyetine geçti. Türklerin Anadolu'ya akınlar yaptığını daha önce belirtmiştik. Fakat, Türklerin Anadolu'yu vatan edinmeleri genel kanaate göre Malazgirt (1071) zaferinden sonradır. Malazgirt zaferi kazanılınca Alparslan, Karasu ve Çatlı nehirleri vadilerinin fethine Mengücek Ahmet Gazi'yi görevlendirmiştir. Alparslan'ın komutanlarından olan Mengücek Ahmet Gazi, Erzincan, Kemah,
Divriği ve Şebinkarahisar yörelerini hakimiyeti altına aldı. Kemah'ı merkez yaptı. Ahmet Gazi'nin ölümü üzerine (1114) yerine oğlu İshak Bey geçti. Bu beyliği uzun süre yöneten İshak Bey ölünce (1124) yerine Melih Mahmut geçti. İshak Beyin oğulları onu tanımayınca, Mengücek devleti parçalandı. Kemah Melih Mahmut'a Erzincan Davut Şah'a, Divriği'de Süleyman Şah'a düştü. Davut Şah'ın öldürülmesi üzerine (1151) Erzincan'a 13 yıl Süleyman Şah'a sahip olmuş; Davut Şah'ın oğlu Fahrettin Behram Şah (1165) yılında babasının tahtında oturunca,
Mengücek Beyliği tekrar güçlenmiştir. Fahrettin Behram Şah, Kılıçarslan'ın damadı olması da göz önünde bulundurulursa, Mengücek Selçuklu münasebeti daha iyi anlaşılır. Behram Şah zamanında, Erzincan çok ilerlemiş, ticaret ve sanayi gelişmiştir. Zelzeleler sebebi ile o dönem ait eserler maalesef günümüze ulaşmamıştır. Behram Şah 1225 tarihinde Erzincan'da ölmüş, aşağı Urla (Ula) köyünde defnedilmiştir. Behram Şah ölünce yerine oğlu Davut Şah geçti.
1228 tarihinde Selçuklu sultanı Alaaddin Keykubat Erzincan ve Kemah'ı işgal ederek Mengücek Beyliğine son verdi. Alaaddin Keykubat ile Celalettin Harzem Şah arasında Erzincan yakınlarında, Yassı-Çemen denilen yerde 1230 tarihinde savaş oldu ve Celalettin Harzem Şah yenildi.
Alaattin Keykubat'ın ölümü (1237) üzerine, yerine oğlu II. Gıyasettin Keyhüsrev geçti. Onun zamanında devlet Moğolların istilasına uğradı. 1240 tarihinde Erzurum'u işgal eden Moğollar Erzincan'ı geçerek 1243 tarihinde Kösedağ savaşında Anadolu Selçuklu Devletini hezimete uğrattı. Böylece Erzincan ve yöresi İlhanlıların eline geçti. İlhanlılar yöreyi beylerle (Vali) yönettiler. Timur-Taş Bey Mısır'a kaçarken yerine Alaaddin Eretna'yi bıraktı. Timur-Taş'ın Mısır'a sığınmasından sonra valiliğe gelen Alaaddin Eretna ilhanlı hükümdarı Ebu Sait Bahadır Han'ın ölümü (1335) üzerine İlhanlılarla olan bağını keserek görünüşte Celayırlı Hükümdarı Büyük Şeyh Hasan Han'a bağlı kalarak bağımsızlığını ilan etti. Bir ara Çoban Oğulları Hükümdarı Küçük Şeyh Hasan,
Erzincan ve yöresi kendi beyliğine kattıysa da 1338'de Memluk Sultan Nasreddin Muhammed'in yardımı ile Erzincan ve yöresi Küçük Şeyh Hasan'dan kurtuldu. Erzincan bu beylik döneminde de el değişmiştir. Alaaddin Eratna 1352'de öldükten sonra yerine oğlu Gıyasettin Mehmet getirildi. Çıkan anlaşmazlıklar sonunda Erzincan bağımsız olarak, Burak Bey'e bırakıldı. Sırası ile Ahi Ayna Bey (öl. 1362), Pir Hüseyin (öl. 1379), Mutahhareten Bey yönetimi ele aldı. Mutahhareten döneminde, Kadı Burhanettin Erzincan'a ve yöresine birkaç kez saldırı düzenledi.
Bu saldırılar Akkoyunlu Hükümdarı Kutlu Bey'in yardımı ile atlatıldı. Bu dönemde Erzincan üzerinde Akkoyunlular'ın etkisini görmekteyiz. Erzincan Emiri Mutahhareten'in Timur'a bağlanması Osmanlı Padişahı Yıldırım Beyazıt'ı kızdırmıştı. Beyazıt da Erzincan'ı muhasara etti.(1401) Fakat çok geçmeden Ankara Savaşı patlak verince, yöre tekrar Timur'un eline geçti.(1402)
Yörede Fatih Sultan Mehmet dönemine kadar Osmanlılar etkili olamadılar. 1419'da 1. Mehmet zamanında Karakoyunlu Beyi Kara Yusuf Erzincan'ı zapt etti Pir Ömer'i vali tayin etti. 1455'de de, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Erzincan'ı aldı. Kaleyi yeniden onardı. Yöre Fatih ile Uzun Hasan arasında çıkan Otlukbeli savaşına kadar (11 Ağustos 1473) Akkoyunların elinden kaldı. Bu savaştan sonra Osmanlıların denetimine geçti. 1502 tarihinde Safevi tahtına gecen Şah İsmail Erzincan'ı karargah yapmıştı. Anadolu'yu eline geçirmek isteyen Safeviler'e Yavuz Sultan Selim 23 Ağustos 1514'te Çaldıran Savaşıyla dur deyince, Erzincan tekrar Osmanlılar'ın yönetimine geçti. Kanuni Sultan Süleyman 1534'te Tebriz Seferi, 1540'da İran Seferi sırasında Erzincan'a uğramıştır. Birinci dünya savaşından 11 Temmuz 1916 tarihinde Ruslar tarafından şehir işgal edilmiş,
bunu fırsat bilen ayrılıkçı Ermeniler'de silahlı birlikler oluşturarak faaliyete geçmişlerdir. 18 Aralık 1917 de Sovyet hükümeti ile yapılan Erzincan Mütarekesi ile 11 Ocak 1918 de rus askerleri bölgeden çekilmiş ancak, ermeni çeteleribir çok kanlı olaya neden olmuştur. Kazım Kara Bekir komutasındaki askeri birlikler 13 Şubat 1918 de Erzincan'ı 22 Şubat 1918 de Tercan'ı ermeni silahlı güçlerinden kurtarmışlardır. Kurtuluş savaşında ve hareketli geçen Cumhuriyetin ilk yıllarında Erzincan halkı Büyük Atatürk'ün yanında olmuştur. Kentin adının Eriza veya Aziriz kelimelerinden geldiği, ilk önce Erziricin daha sonrada bugün ifade edildiği şekilde Erzincan'a dönüştüğü rivayet edilmektedir. 1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin bir ili olan Erzincan, 1939'da şiddetli depreme maruz kalmış, şehir harabeye dönmüştür.
Şehirde taş taş üstünde kalmamış, onbinlerce insan hayatını kaybetmiştir. Depremden sonra demiryolundan yukarı yeni bir şehir inşaatına başlanarak bugünkü Erzincan şehri meydana getirilmiştir
ERZİNCAN İLİ COĞRAFYA
ERZİNCAN COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ Erzincan Doğu Anadolu Bölgesinin Kuzey Batı bölümünde yukarı Fırat havzasında 39 02`- 40 05` kuzey enlemleri ile 38 16`- 40 45` Doğu boylamları arasında yer almaktadır. İlimiz Doğuda Erzurum, Batıda Sivas, Güneyde Tunceli, Güneydoğuda Bingöl, Güneybatıda Elazığ, Malatya, Kuzeyde Gümüşhane, Bayburt ve Kuzeybatıda Giresun illeri ile çevrilidir. Yüzölçümü 11.903 km2 olup il merkezinin denizden yüksekliği 1.185 metredir.
Erzincan`ın ilçeleri; Çayırlı, İliç, Kemah, Kemaliye, Otlukbeli, Refahiye, Tercan ve Üzümlü`dür. Erzincan birinci derecede deprem kuşağı üzerindedir. 1939 depreminden sonra şehir merkezi şimdiki yerinde yeniden kurulmuştur. En son önemli deprem 13 Mart 1992 tarihinde rihter ölçeğine göre 6,8 şiddetinde meydana gelmiş ve 657 kişi hayatını yitirmiştir. Erzincan ili genellikle dağlar ve platolarla kaplıdır. Dağlar çeşitli yönlerde, belli bir sıra içerisinde uzanır. Güneybatıdan Munzur, Kuzeybatıdan Refahiye Dağları İl sınırlarına girer. Doğudan Erzurum`dan gelerek, Batıya doğru uzanan Karasu ırmağı ve kop dağları, il alanını derinlemesine, aralarında geniş düzlükler bırakacak şekilde böler. Dağlar il topraklarının yaklaşık % 60`ını kaplar. Esence (Keşiş) dağları, ilin en yüksek noktasını (3.549 m.) oluşturmaktadır. Köhnem dağı 3.045 m. Sipikör dağı 3.010 m. Mayram dağı 2.669 m., Kop dağı 2.963 m., Mülpet dağı 3.065 m., Munzur dağları 3.449 m., Kazankaya dağı 2.531 m.,
Ergan dağı 3.256 m., Dumanlı dağları 2.618 m. ve Coşan dağı 2.976 m.dir. Erzincan ilinde ovalar, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusunda uzanan dağ sıraları arasındaki çöküntü alanlarında ye alır. Ovalar birbirine boğazlarla bağlanmıştır. Erzincan ovası, doğu-batı yönünde uzanır. Denizden yüksekliği 1.218 m. olan ovanın uzunluğu 40 km., toplam alanı ise 500 km2.dir. Kuzeyinde, doğu-batı yönünde uzanan bir fay hattı vardır. Kalın bir alivyon tabakasıyla kaplı olan ovada, sulu tarım yapılmaktadır. Orta verimlilikte olup, buğday, şekerpancarı ve fasülye yetiştirilmektedir.
Fırat vadisinin iki yanında Sansa boğazına dek olan alandaki çok sayıda düzlükler, Tercan ovalarını oluşturur. En genişi 180 km2.lik, Çadırkaya (Pekeriç) ovasıdır. Denizden yüksekliği 1.450-1.500 m. olan bu ova kalın bir alivyon tabakası ile örtülmüştür. İI toplam alanının, 1/20`sini yaylalar kaplamaktadır. Güneyde Munzur dağlarının uzantıları üzerinde, özellikle Koşan dağı yöresindeki yaylalar, seyrek ve kısa otlarla kaplıdır. Yer yer meşeliklere rastlanmaktadır.
Daha doğuda, Erzurum- Erzincan-Bingöl sınırında bulunan Cemal dağlarının, Erzincan`da kalan uzantıları üzerinde, verimli yaylalar bulunmaktadır. Önemlileri arasında Çimen, Melan, ve Sarıçiçek yaylaları zengin bitki örtüsüne sahiptir. İlin en büyük ve en önemli akarsuyu Fırat ırmağıdır. Fırat 43,8 m3/sn ile 1320 m3/sn arasında değişen debisi ile sulama, enerji ve su sporları amaçlarıyla kullanılmaktadır. Tercan ovalarında Fırat?a, kuzeybatıda Keşiş dağlarından çıkan, Çayırlık dere ile güneydoğuda Tuzla suyu katılır. Tercan ovasında suların birleştiği yerden itibaren Fırat?ın en büyük kolu karasu adını almaktadır. Erzincan ovasında
Fırat ırmağı, iki yandan Mercan, Kom, Cimin, Pahnik ve Sürperen suları ile Çardaklı deresini alır. Irmak, Erzincan ovsından sonra, Bağıştaş`a kadar derin bir yatak içerisinde akar. Fırat, Kemaliye ilçesinde Kadıgölü suyu ile Miran suyunu aldıktan sonra, ilçenin güneydoğusunda Başpınar yakınlarında Keban barajı ile Elazığ il sınırına girer. Refahiye ilçesinden çıkan suların dışındaki tüm suları bünyesinde toplar. Refahiye ilçesinin suları Çukurdere aracılığı ile Kelkit çayına dökülür. Bölgedeki bütün akarsular kısa boylu sel karakteri taşıyan dere ve çaylardır.İlkbahar mevsiminde eriyen kar suları ve yağan yağmurlarla kabarır, zaman zaman taşkınlara neden olurlar. İI sınırları içerisinde coğrafi önemi olan göl yoktur. Çayırlı ilçesinde Yedi göller ve Aygır gölü, Otlukbeli`de Otlukbeli gölü, Kemaliye`de Kadıgölü gibi küçük göller bulunmaktadır.
ERZİNCAN İLİ İKLİM
İKLİMİ Erzincan, karasal iklim özelliğine sahiptir. Ancak, yüzey şekilleri, ovaları ve dağlarla çevrili olması yer yer değişik karakterli iklimlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Doğu Anadolu bölgesinde yer alan Elazığ ve Malatya dışındaki diğer tüm illerden daha ılıman bir iklimi vardır. Yıllık sıcaklık ortalamaları 16,6 oC?dir. En soğuk ay olan Ocak ayı ortalamasının -3,7 oC, en sıcak ay olan Ağustos ayı ortalamasının da 23,9 oC olduğu görülmektedir. Erzincan, çevre illere göre daha uzun ve sıcak yaz mevsimi yaşamaktadır. Kış mevsiminde doğudan gelen Sibirya kaynaklı hava kütlelerinin tesirinde kaldığı için oldukça sert kış günleri yaşanmaktadır. Yağış itibariyle, 380,6 lık (kğ/m2) yağış ortalamasına sahip olan il, yıl içerisinde en fazla yağışı 633,1 mm.
olarak, en az yağışı 206.1 mm. olarak almaktadır. En yağışlı mevsim İlkbahar olup, yağışın yüzde 39`u bu mevsimde, yüzde 26`sı Sonbahar, yüzde 22`si Kış, ve yüzde 13`ü de Yaz mevsiminde kaydedilmektedir. Yıllık nem ortalaması ise yüzde 62`dur. İklim açısından önemli olan, meteorolojik göstergeler istasyon bulunan ilçelere göre uzun yıllar ortalamaları olarak aşağıda gösterilmiştir. Erzincan` da akarsu boylarında görülen kavak ve söğütlerin dışında genel olarak kısa ömürlü cılız otsu bitkiler yaygındır. Ormanlar Refahiye ve Kemah çevresinde meşe, gürgen, dış budak ve sarı çam olarak yoğunlaşmıştır. İI topraklarının 911.479 ha. yaklaşık yüzde 76.57 si erozyona maruzdur.
ERZİNCAN İLİ NÜFUS
Adres Kayıt Sistemi üzerinde alınan nüfus sayım sonuçları Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından kamuoyuna açıklanmış ve internet üzerinde tuik.gov.tr adresinde yayınlanmıştır. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam nüfusu: 213.288 kişi. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam nüfusu: 229.949 kişi.. 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam nüfusu: 215.277 kişi. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan il merkezinin nüfusu: 90.100 kişi. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan il
merkezinin nüfusu: 102.173 kişi.. 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan il merkezinin nüfusu: 125.324 kişi. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam köy nüfusu: 94.593 kişi. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam köy nüfusu: 90.921 kişi.. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam köy nüfusu: 89.953 kişi. İlimiz nüfusu 215.277 kişi olup;kentsel nüfus 125.324 kişi,kırsal nüfus ise 89.953 kişidir.İl merkez nüfusu 94.598 kişidir.Nüfusun yüzde 57,67 si şehirlerde, yüzde 42,33 belde ve köylerde yaşamaktadır.
2011 yılında nüfus önceki yıla gore binde 42,99 azalmıştır.. İlçeler İl ve İlçe Merkezleri Belde ve Köyler Toplam Nüfus Merkez 94.598 47.411 142.009 Çayı rl ı 4.979 5.080 10.059 İ I i ç 2.702 3.943 6.645 Kemah 2.164 4.777 6.942 Kemaliye 2.142 2.860 5.002 Otlukbeli 1.611 940 2.551 Refahiye 3.848 6.755 10.603 Tercan 6.429 12.375 18.804 Üzümlü 6.850 5.812 12.662 Toplam 125.324 89.953
ERZİNCAN İLİ EĞİTİM
Genel Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullardan; anaokulu ve ana sınıflarında 128 ilköğretim okullarında 1.443, ortaöğretim okullarında 745 olmak üzere, 2.626 öğretmen görev yapmaktadır. Anaokulu ve sınıflarında 2.964, ilköğretim okullarında 25.408, orta öğretim okullarında 15.543 olmak üzere 43.034 öğrenci eğitim ve öğretim görmektedir. İI de okuma-yazma oranı yüzde 98'dır. Öğrenci mevcudunun yeterli olduğu tüm yerleşim birimlerinde eğitim kurumları faaliyette olup, son yıllarda Yatılı İlköğretim Bölge Okullarına ve taşımalı eğitime
ağırlık verilmek suretiyle öğrenci azlığının getirdiği olumsuzluklar giderilip, kaliteli bir eğitimin sağlanmasına çalışılmaktadır. İl merkezinde Erzincan Üniversitesine bağlı; 7 fakülte, 11 Meslek Yüksek Okulu, bunlardan: Merkez 4, Refahiye, Tercan, Kemaliye, Kemah, Üzümlü, Çayırlı ve İliç ilçelerinde birer Meslek Yüksek okulu, 3 yüksek okul ve 3 Enstitü ve 14 Araştırma ve Uygulama Merkezi bulunmaktadır. Ayrıca Polis Akademisine bağlı 1 Polis Meslek Yüksek Okulu faaliyettedir. İlde özürlülerin eğitimine yönelik, Zeynep Mustafa Han Eğitim Uygulama Okulu ve İş Eğitim Merkezi ile Sümer İş Okulu hizmet vermektedir.
ERZİNCAN İLİ SAĞLIK
İlimiz sağlık hizmetleri 24 adet Aile Sağlığı Merkezi, 61 Sağlık Evi, 10’ar yataklı 5 ilçe, 15 yataklı 1 ilçe, 25’er yataklı 3 ilçe ve 156 yataklı Devlet Hastanesi, 235 Yataklı Mengücekgazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile il merkezinde Ana Çocuk Sağlığı Merkezi, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Verem Savaş Dispanseri ve İl Halk Sağlığı Laboratuarınca yürütülmektedir. İlimizde ayrıca 3. Ordu Komutanlığına ait 50 yataklı Asker Hastanesi ve Özel Diyaliz Merkezi hizmet vermektedir. Sağlıkta Dönüşüm Projeleri kapsamında birçok yeni proje başlatılmıştır. Araştırma Hastanesinin cihaz ve mefruşatı tamamlanarak 23.05.2011 tarihinde hizmete girmiştir. İl genelinde toplam 24 adet Aile Sağlığı Merkezinde 63 Aile Hekimi fiilen görev yapmaktadır. Çayırlı, İliç, Kemah, Kemaliye, Otlukbeli ve Refahiye İlçe Hastaneleri entegre ilçe hastanesi statüsüne dönüştürülmüştür.
İlimiz genelinde 61 adet Sağlık Evi bulunmakta olup, bunlardan 54 adedi faaliyettedir. Sağlık Müdürlüğüne bağlı 121 uzman tabip, 132 pratisyen tabip, 28 diş tabibi, 6 eczacı, 402 hemşire, 212 ebe, 60 sağlık teknisyeni, 392 sağlık memuru, 170 hizmetli, 97 memur ve 44 şoför personel ile hizmet yürütülmektedir. Mevcut 8 ilçe hastanemizden, Üzümlü’de 1, Refahiye’de 1, İliç’te 1 ve Tercan’da 2 uzman hekim bulunmakta, diğer ilçelerde ise hizmet, pratisyen hekimlerce yürütülmektedir. Bu arada yeni binasında hizmet vermekte olan 112 Acil Komuta Merkezi Başhekimliği binası ile birlikte 11 adet 112 Acil İstasyonunda acil işlemler için 35 araç, ve hasta nakil işlemleri içinde 10 araç olmak kaydı ile toplam 45 araçla 112 Acil Tıp Hizmeti verilmektedir. Bunlara ilaveten açılması programlanan 3. Komuta Merkezi için gerekli işlemler başlatılmıştır.
ERZİNCAN İLİ EKONOMİ
Genel Ekonomik Durum: Bugün olduğu gibi Cumhuriyetten önceki dönemde de Erzincan`ın ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. XIV yy` da İbn-i Batuta da kentte dokumacılığın ve bakır eşya yapımının ileri düzeyde olduğunu kaydeder. Evliya ÇELEBİ`ye göre XVII yy. ortalarında Erzincan`ın alçak duvarlı kalesi içinde; 200 ev ile bir cami vardır. Kale dışında ise 1800 ev, 7 cami, 60`dan çok mescit ile 500`den fazla dükkânın bulunduğu bir çarşı ve bedesten bulunmaktadır. 500 dükkânın varlığından bahsetmesi XVII yy. ortalarında ilde ticaretin gelişmiş olduğunu göstermektedir. Cumhuriyetin ilk yıllarında da ilimizin ekonomisinin
tarım ve hayvancılığa dayalı olma özelliği devam etmiştir. Tüm Doğu Anadolu`da olduğu gibi Erzincan`da da sanayi hemen hemen hiç yoktu.1939 depremi ile Erzincan ili tamamen harap olmuştur. Deprem, ilin kalkınma çabalarını olumsuz yönde etkilemiştir. Deprem riski özel kesim yatırımlarının il`de yapılmasını engellemiştir. 1960 yıllarından sonra şehirdeki imkânların köylere kadar götürülmesine çalışılma; yol, su, elektrik, gibi hizmetler başta olmak üzere pek çok hizmet devlet tarafından köylünün ayağına kadar götürülmek suretiyle köyden kente göç olayının yavaşlatılması amaçlanmıştır. Ticaret ve sanayi ise il merkezinde yoğunlaşmıştır. İlimiz kalkınmada öncelikli iller kapsamında olup, genel teşvik tedbirlerinden faydalanmaktadır.
ERZİNCAN İLİ TARIM VE HAYVANCILIK
Tarım Cumhuriyet öncesinde Erzincan İlinde nüfusun tamamına yakın bir bölümü tarımla uğraşmaktaydı. 1875 tarihli Erzurum Vilayet Salnamesine göre Erzincan sancağında üretilen tarım ürünleri şöyle sıralanmıştır; buğday, arpa, darı, fasülye, kavun, karpuz, dut, soğan, zerdali, erik ve elma önemli yer tutmaktadır. Bu ürünler içerisinde en önemli yeri buğday oluşturmaktadır. 1927 yılı tarım sayımı sonuçlarına göre toplam nüfusun 103.030’u tarımdan geçimini sağlamaktadır. Tarım bakımından ilin ova kesimi ile yüksek kesimi arasında önemli farklar vardır. Yüksek ve dağlık kesimde hayvancılık ön plana çıkmaktadır. Erzincan ovasının batı kesimlerinde ve Üzümlü ilçesinde bağ ve bahçelik alanlar yaygındır. Yükseklik arttıkça kuru tarım egemen
olmaya başlar. İldeki su kaynaklarının bolluğu sulu tarım yapma imkanını sağlamıştır. Erzincan ovası sulama şebekesinin yapımına 1951 yılında başlanmış olup, 1957 yılında ova kısmi olarak sulamaya açılmıştır. Sulamayla birlikte tarım alanında reel bir gelir artışı söz konusu olmuştur. 1950’lerden sonra başlayan makineleşme tarımda verimliliği artırmıştır. 1950-1980 yılları arasında ilin tahıl ekim alanları yüzde 141, baklagil ekim alanları yüzde 261, patates ekim alanları yüzde 269 oranında artmıştır.
Erzincan Ovası, Mercan Ovası, Çadırkaya ve Çayırlı ovaları tarım bakımından çok elverişlidir. Ayrıca Kemah ve Kemaliye ilçelerinde Fırat vadi şeridinde tarıma elverişli topraklar bulunmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesinde iklim yapısı nedeniyle ayrı bir yere sahip olan Erzincan bitkisel üretimde ürün çeşitliliği göstermektedir. Tarımsal eğitim-yayım ve demonstrasyon çalışmaları sonucu Merkez ve Üzümlü ilçelerinde sebzecilik Pazar ihtiyacı için üretilmeye başlanmıştır. Başta domates, karpuz, kavun ve salatalık olmak üzere çeşitli sebzeler il dışına pazarlanmaya başlamıştır. Sebzeciliğin gelişmesinde son yıllarda yaygınlaşmaya başlayan basınçlı sulama sistemlerinin de etkisi bulunmaktadır. Basınçlı sulama üretim ve verim artışının yanında hastalıkların kontrolünü kolaylaştırmıştır. İl Özel İdaresi tarafından sübvanse
edilen meyvecilik projeleri ile Birleşmiş Milletler tarafından finanse edilen Sivas-Erzincan Kalkınma Projeleri kapsamında; başta elma, üzüm ve kiraz olmak üzere değişik kapama meyve bahçeleri oluşturulmuştur. Meyve fidanlığı tesis edilerek çiftçilerin fidan ihtiyaçları karşılanmaktadır. İlimiz topraklarından 202.704 ha ekilebilir arazidir. Ekilebilen arazinin özellikle Erzincan ve Tercan ovalarının tamamı sulanabilmekte ve yüksek verim alınmaktadır. Toprağın kullanım şekillerine göre dağılımı aşağıdaki tabloda ve grafikte gösterilmiştir. Hayvancılık İlimizde hayvancılık önemli geçim kaynaklarından biridir.
Hayvancılıkta koyun ve sığır yetiştiriciliği önemli bir yer tutmaktadır. İI doğal otlaklar bakımından oldukça zengindir. Munzur Dağı üzerinde bulunan geniş otlaklar, Melan Yaylaları, Kemaliye ilçesindeki Sarıçiçek Yaylaları ve Refahiye ilçesindeki Çimen Yaylaları bitki örtüsü bakımından oldukça zengin olduklarından özellikle küçükbaş hayvancılık için uygun alanları oluştururlar. İlimiz hayvancılığında yerli ırklar
çoğunluğu teşkil ettiğinden, yeterli verim alınamamaktadır. Son yıllarda hayvancılık ırkı konusunda çalışmalar sonucu hayvan verimi belli ölçülerde artırılmıştır. Erzincan’da süt koyunculuğu önemli bir yer tutmaktadır. Süt üretimine dayalı olarak Erzincan tulum peyniri ülke çapında haklı bir üne kavuşmuştur
Erzincan'ın İlkçağ tarihi hakkında esaslı bilgiye henüz sahip değiliz. Ne varki tarihçiler ikinci bin yıl da, bu yörede, hurrilerin yaşadığını, ikinci bin yılın ilk yarısı başlarında da Hayaslılarla Azzilerin hüküm sürdüğünü kaydetmektedir.
Anadolu'da M.Ö. 1050- 1180 tarihleri arasında Hattuşaş'ı merkez yaparak büyük bir imparatorluk kuran Hititler yakın doğuyu egemenlikleri altına almışlardır. Şüphesiz ki Erzincan'da Hititlerin yönetimi altında idi. Anadolunun çeşitli yerlerinde yapılan kazılarda Hititlere ait çeşitli eserler ortaya çıkarılmıştır. Erzincan ve yöresinde Hititlere ait bir yerleşim merkezine rastlanmamışsa da, bu yörenin Hitit egemenliği altında kaldığından da hiç şüphe yoktur.
Doğu Anadolu'da kurulan ilkçağ devletlerinden biri de Urartulardır. M.Ö.900 yıllarında kurulan bu devlet Vanı2 (Tuspa) başkent yapmış, sınırlarını Hazar Denizinden Malatya'ya, kuzeyde Erzurum-Erzincan'dan güneyde Halep-Musul'a kadar genişletmiştir. Erzincan yakınlarında Altıntepe'de Prof Dr.
Tahsin ÖZGÜÇ tarafından yapılan kazıda (1953) Urartular'a ait bir çok eser çıkarılmış, bu yörenin Urartu egemenliği altında kaldığı kanıtlanmıştır. Çeşitli saldırılara maruz kalan Urartu şehirleri, teker teker tahrip edilirken Medler'in Anadolu'yu istilası sırasında M.Ö. 600 yıllarında tamamen ortadan kaldırılmıştır. Erzincan ve yöresi, Urartular'ı yenerek Anadolu'yu istilaya başlayan Med'lerin (M.Ö. 612) eline geçti. Med Krallığı'nın Kyaksar döneminde
Lidyalılar'la yapılan savaşlar, muhtemelen Erzincan ve civarında cereyan etmiştir. Bu yöreler M.Ö.550 tarihlerinde Persler'in eline geçmiştir. Hititler'in Anadolu'yu istila ettikleri sırada, İran yaylasını da Persler ele geçirdiler. Persler'in yükselişi daha çok Ciroz (550-530), Kampis (530-520) dönemlerine raslar.
Bu dönemde Erzincan ve çevresinde Persler'in eline geçer. Persler'den sonra Anadolu Makendonyalılar'ın eline geçmiştir. Roma ordusu M.Ö.70 tarihinde Doğu Anadolu'yu ele geçirmeye başlıyarak Elazığ yöresindeki Safen (Harput) Kralığı'nı yıktıktan sonra, Tigran Ordusunu da yenilgiye uğratmıştır. Bu sırada (M.Ö. 68) Pontuslular da Erzincan yörelerinde Roma üstünlüğüne son vermişlerdir. İran ile Bizans arasında sürekli savaşlara sahne olan Erzincan ve yöresi, en son Bizans imparatoru Heraklius tarafından 629 tarihinde yenilgiye uğratılan İran'dan geri alındı. Halife Hz. Osman (644-656) zamanında Habib bin Mesleme 35/655 senesinde Erzincan ve yöresini ele geçirerek, bu bölgeyi tamamen Müslümanların yönetimine kattı. Erzincan ve yöresi
Abbasiler döneminde de çeşitli saldırılara maruz kaldı. Halife Mütevekkil Alallah (847-861) döneminde Malatya Valisi Ömer bin Abdullah, Arapgir, Eğin, Kemah, Erzincan ve Trabzon kentlerini Bizanslılar?dan geri aldı. (859) Böylece Erzincan tekrar Arapların hakimiyetine geçti. Türklerin Anadolu'ya akınlar yaptığını daha önce belirtmiştik. Fakat, Türklerin Anadolu'yu vatan edinmeleri genel kanaate göre Malazgirt (1071) zaferinden sonradır. Malazgirt zaferi kazanılınca Alparslan, Karasu ve Çatlı nehirleri vadilerinin fethine Mengücek Ahmet Gazi'yi görevlendirmiştir. Alparslan'ın komutanlarından olan Mengücek Ahmet Gazi, Erzincan, Kemah,
Divriği ve Şebinkarahisar yörelerini hakimiyeti altına aldı. Kemah'ı merkez yaptı. Ahmet Gazi'nin ölümü üzerine (1114) yerine oğlu İshak Bey geçti. Bu beyliği uzun süre yöneten İshak Bey ölünce (1124) yerine Melih Mahmut geçti. İshak Beyin oğulları onu tanımayınca, Mengücek devleti parçalandı. Kemah Melih Mahmut'a Erzincan Davut Şah'a, Divriği'de Süleyman Şah'a düştü. Davut Şah'ın öldürülmesi üzerine (1151) Erzincan'a 13 yıl Süleyman Şah'a sahip olmuş; Davut Şah'ın oğlu Fahrettin Behram Şah (1165) yılında babasının tahtında oturunca,
Mengücek Beyliği tekrar güçlenmiştir. Fahrettin Behram Şah, Kılıçarslan'ın damadı olması da göz önünde bulundurulursa, Mengücek Selçuklu münasebeti daha iyi anlaşılır. Behram Şah zamanında, Erzincan çok ilerlemiş, ticaret ve sanayi gelişmiştir. Zelzeleler sebebi ile o dönem ait eserler maalesef günümüze ulaşmamıştır. Behram Şah 1225 tarihinde Erzincan'da ölmüş, aşağı Urla (Ula) köyünde defnedilmiştir. Behram Şah ölünce yerine oğlu Davut Şah geçti.
1228 tarihinde Selçuklu sultanı Alaaddin Keykubat Erzincan ve Kemah'ı işgal ederek Mengücek Beyliğine son verdi. Alaaddin Keykubat ile Celalettin Harzem Şah arasında Erzincan yakınlarında, Yassı-Çemen denilen yerde 1230 tarihinde savaş oldu ve Celalettin Harzem Şah yenildi.
Alaattin Keykubat'ın ölümü (1237) üzerine, yerine oğlu II. Gıyasettin Keyhüsrev geçti. Onun zamanında devlet Moğolların istilasına uğradı. 1240 tarihinde Erzurum'u işgal eden Moğollar Erzincan'ı geçerek 1243 tarihinde Kösedağ savaşında Anadolu Selçuklu Devletini hezimete uğrattı. Böylece Erzincan ve yöresi İlhanlıların eline geçti. İlhanlılar yöreyi beylerle (Vali) yönettiler. Timur-Taş Bey Mısır'a kaçarken yerine Alaaddin Eretna'yi bıraktı. Timur-Taş'ın Mısır'a sığınmasından sonra valiliğe gelen Alaaddin Eretna ilhanlı hükümdarı Ebu Sait Bahadır Han'ın ölümü (1335) üzerine İlhanlılarla olan bağını keserek görünüşte Celayırlı Hükümdarı Büyük Şeyh Hasan Han'a bağlı kalarak bağımsızlığını ilan etti. Bir ara Çoban Oğulları Hükümdarı Küçük Şeyh Hasan,
Erzincan ve yöresi kendi beyliğine kattıysa da 1338'de Memluk Sultan Nasreddin Muhammed'in yardımı ile Erzincan ve yöresi Küçük Şeyh Hasan'dan kurtuldu. Erzincan bu beylik döneminde de el değişmiştir. Alaaddin Eratna 1352'de öldükten sonra yerine oğlu Gıyasettin Mehmet getirildi. Çıkan anlaşmazlıklar sonunda Erzincan bağımsız olarak, Burak Bey'e bırakıldı. Sırası ile Ahi Ayna Bey (öl. 1362), Pir Hüseyin (öl. 1379), Mutahhareten Bey yönetimi ele aldı. Mutahhareten döneminde, Kadı Burhanettin Erzincan'a ve yöresine birkaç kez saldırı düzenledi.
Bu saldırılar Akkoyunlu Hükümdarı Kutlu Bey'in yardımı ile atlatıldı. Bu dönemde Erzincan üzerinde Akkoyunlular'ın etkisini görmekteyiz. Erzincan Emiri Mutahhareten'in Timur'a bağlanması Osmanlı Padişahı Yıldırım Beyazıt'ı kızdırmıştı. Beyazıt da Erzincan'ı muhasara etti.(1401) Fakat çok geçmeden Ankara Savaşı patlak verince, yöre tekrar Timur'un eline geçti.(1402)
Yörede Fatih Sultan Mehmet dönemine kadar Osmanlılar etkili olamadılar. 1419'da 1. Mehmet zamanında Karakoyunlu Beyi Kara Yusuf Erzincan'ı zapt etti Pir Ömer'i vali tayin etti. 1455'de de, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Erzincan'ı aldı. Kaleyi yeniden onardı. Yöre Fatih ile Uzun Hasan arasında çıkan Otlukbeli savaşına kadar (11 Ağustos 1473) Akkoyunların elinden kaldı. Bu savaştan sonra Osmanlıların denetimine geçti. 1502 tarihinde Safevi tahtına gecen Şah İsmail Erzincan'ı karargah yapmıştı. Anadolu'yu eline geçirmek isteyen Safeviler'e Yavuz Sultan Selim 23 Ağustos 1514'te Çaldıran Savaşıyla dur deyince, Erzincan tekrar Osmanlılar'ın yönetimine geçti. Kanuni Sultan Süleyman 1534'te Tebriz Seferi, 1540'da İran Seferi sırasında Erzincan'a uğramıştır. Birinci dünya savaşından 11 Temmuz 1916 tarihinde Ruslar tarafından şehir işgal edilmiş,
bunu fırsat bilen ayrılıkçı Ermeniler'de silahlı birlikler oluşturarak faaliyete geçmişlerdir. 18 Aralık 1917 de Sovyet hükümeti ile yapılan Erzincan Mütarekesi ile 11 Ocak 1918 de rus askerleri bölgeden çekilmiş ancak, ermeni çeteleribir çok kanlı olaya neden olmuştur. Kazım Kara Bekir komutasındaki askeri birlikler 13 Şubat 1918 de Erzincan'ı 22 Şubat 1918 de Tercan'ı ermeni silahlı güçlerinden kurtarmışlardır. Kurtuluş savaşında ve hareketli geçen Cumhuriyetin ilk yıllarında Erzincan halkı Büyük Atatürk'ün yanında olmuştur. Kentin adının Eriza veya Aziriz kelimelerinden geldiği, ilk önce Erziricin daha sonrada bugün ifade edildiği şekilde Erzincan'a dönüştüğü rivayet edilmektedir. 1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin bir ili olan Erzincan, 1939'da şiddetli depreme maruz kalmış, şehir harabeye dönmüştür.
Şehirde taş taş üstünde kalmamış, onbinlerce insan hayatını kaybetmiştir. Depremden sonra demiryolundan yukarı yeni bir şehir inşaatına başlanarak bugünkü Erzincan şehri meydana getirilmiştir
ERZİNCAN İLİ COĞRAFYA
ERZİNCAN COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ Erzincan Doğu Anadolu Bölgesinin Kuzey Batı bölümünde yukarı Fırat havzasında 39 02`- 40 05` kuzey enlemleri ile 38 16`- 40 45` Doğu boylamları arasında yer almaktadır. İlimiz Doğuda Erzurum, Batıda Sivas, Güneyde Tunceli, Güneydoğuda Bingöl, Güneybatıda Elazığ, Malatya, Kuzeyde Gümüşhane, Bayburt ve Kuzeybatıda Giresun illeri ile çevrilidir. Yüzölçümü 11.903 km2 olup il merkezinin denizden yüksekliği 1.185 metredir.
Erzincan`ın ilçeleri; Çayırlı, İliç, Kemah, Kemaliye, Otlukbeli, Refahiye, Tercan ve Üzümlü`dür. Erzincan birinci derecede deprem kuşağı üzerindedir. 1939 depreminden sonra şehir merkezi şimdiki yerinde yeniden kurulmuştur. En son önemli deprem 13 Mart 1992 tarihinde rihter ölçeğine göre 6,8 şiddetinde meydana gelmiş ve 657 kişi hayatını yitirmiştir. Erzincan ili genellikle dağlar ve platolarla kaplıdır. Dağlar çeşitli yönlerde, belli bir sıra içerisinde uzanır. Güneybatıdan Munzur, Kuzeybatıdan Refahiye Dağları İl sınırlarına girer. Doğudan Erzurum`dan gelerek, Batıya doğru uzanan Karasu ırmağı ve kop dağları, il alanını derinlemesine, aralarında geniş düzlükler bırakacak şekilde böler. Dağlar il topraklarının yaklaşık % 60`ını kaplar. Esence (Keşiş) dağları, ilin en yüksek noktasını (3.549 m.) oluşturmaktadır. Köhnem dağı 3.045 m. Sipikör dağı 3.010 m. Mayram dağı 2.669 m., Kop dağı 2.963 m., Mülpet dağı 3.065 m., Munzur dağları 3.449 m., Kazankaya dağı 2.531 m.,
Ergan dağı 3.256 m., Dumanlı dağları 2.618 m. ve Coşan dağı 2.976 m.dir. Erzincan ilinde ovalar, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusunda uzanan dağ sıraları arasındaki çöküntü alanlarında ye alır. Ovalar birbirine boğazlarla bağlanmıştır. Erzincan ovası, doğu-batı yönünde uzanır. Denizden yüksekliği 1.218 m. olan ovanın uzunluğu 40 km., toplam alanı ise 500 km2.dir. Kuzeyinde, doğu-batı yönünde uzanan bir fay hattı vardır. Kalın bir alivyon tabakasıyla kaplı olan ovada, sulu tarım yapılmaktadır. Orta verimlilikte olup, buğday, şekerpancarı ve fasülye yetiştirilmektedir.
Fırat vadisinin iki yanında Sansa boğazına dek olan alandaki çok sayıda düzlükler, Tercan ovalarını oluşturur. En genişi 180 km2.lik, Çadırkaya (Pekeriç) ovasıdır. Denizden yüksekliği 1.450-1.500 m. olan bu ova kalın bir alivyon tabakası ile örtülmüştür. İI toplam alanının, 1/20`sini yaylalar kaplamaktadır. Güneyde Munzur dağlarının uzantıları üzerinde, özellikle Koşan dağı yöresindeki yaylalar, seyrek ve kısa otlarla kaplıdır. Yer yer meşeliklere rastlanmaktadır.
Daha doğuda, Erzurum- Erzincan-Bingöl sınırında bulunan Cemal dağlarının, Erzincan`da kalan uzantıları üzerinde, verimli yaylalar bulunmaktadır. Önemlileri arasında Çimen, Melan, ve Sarıçiçek yaylaları zengin bitki örtüsüne sahiptir. İlin en büyük ve en önemli akarsuyu Fırat ırmağıdır. Fırat 43,8 m3/sn ile 1320 m3/sn arasında değişen debisi ile sulama, enerji ve su sporları amaçlarıyla kullanılmaktadır. Tercan ovalarında Fırat?a, kuzeybatıda Keşiş dağlarından çıkan, Çayırlık dere ile güneydoğuda Tuzla suyu katılır. Tercan ovasında suların birleştiği yerden itibaren Fırat?ın en büyük kolu karasu adını almaktadır. Erzincan ovasında
Fırat ırmağı, iki yandan Mercan, Kom, Cimin, Pahnik ve Sürperen suları ile Çardaklı deresini alır. Irmak, Erzincan ovsından sonra, Bağıştaş`a kadar derin bir yatak içerisinde akar. Fırat, Kemaliye ilçesinde Kadıgölü suyu ile Miran suyunu aldıktan sonra, ilçenin güneydoğusunda Başpınar yakınlarında Keban barajı ile Elazığ il sınırına girer. Refahiye ilçesinden çıkan suların dışındaki tüm suları bünyesinde toplar. Refahiye ilçesinin suları Çukurdere aracılığı ile Kelkit çayına dökülür. Bölgedeki bütün akarsular kısa boylu sel karakteri taşıyan dere ve çaylardır.İlkbahar mevsiminde eriyen kar suları ve yağan yağmurlarla kabarır, zaman zaman taşkınlara neden olurlar. İI sınırları içerisinde coğrafi önemi olan göl yoktur. Çayırlı ilçesinde Yedi göller ve Aygır gölü, Otlukbeli`de Otlukbeli gölü, Kemaliye`de Kadıgölü gibi küçük göller bulunmaktadır.
ERZİNCAN İLİ İKLİM
İKLİMİ Erzincan, karasal iklim özelliğine sahiptir. Ancak, yüzey şekilleri, ovaları ve dağlarla çevrili olması yer yer değişik karakterli iklimlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Doğu Anadolu bölgesinde yer alan Elazığ ve Malatya dışındaki diğer tüm illerden daha ılıman bir iklimi vardır. Yıllık sıcaklık ortalamaları 16,6 oC?dir. En soğuk ay olan Ocak ayı ortalamasının -3,7 oC, en sıcak ay olan Ağustos ayı ortalamasının da 23,9 oC olduğu görülmektedir. Erzincan, çevre illere göre daha uzun ve sıcak yaz mevsimi yaşamaktadır. Kış mevsiminde doğudan gelen Sibirya kaynaklı hava kütlelerinin tesirinde kaldığı için oldukça sert kış günleri yaşanmaktadır. Yağış itibariyle, 380,6 lık (kğ/m2) yağış ortalamasına sahip olan il, yıl içerisinde en fazla yağışı 633,1 mm.
olarak, en az yağışı 206.1 mm. olarak almaktadır. En yağışlı mevsim İlkbahar olup, yağışın yüzde 39`u bu mevsimde, yüzde 26`sı Sonbahar, yüzde 22`si Kış, ve yüzde 13`ü de Yaz mevsiminde kaydedilmektedir. Yıllık nem ortalaması ise yüzde 62`dur. İklim açısından önemli olan, meteorolojik göstergeler istasyon bulunan ilçelere göre uzun yıllar ortalamaları olarak aşağıda gösterilmiştir. Erzincan` da akarsu boylarında görülen kavak ve söğütlerin dışında genel olarak kısa ömürlü cılız otsu bitkiler yaygındır. Ormanlar Refahiye ve Kemah çevresinde meşe, gürgen, dış budak ve sarı çam olarak yoğunlaşmıştır. İI topraklarının 911.479 ha. yaklaşık yüzde 76.57 si erozyona maruzdur.
ERZİNCAN İLİ NÜFUS
Adres Kayıt Sistemi üzerinde alınan nüfus sayım sonuçları Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından kamuoyuna açıklanmış ve internet üzerinde tuik.gov.tr adresinde yayınlanmıştır. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam nüfusu: 213.288 kişi. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam nüfusu: 229.949 kişi.. 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam nüfusu: 215.277 kişi. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan il merkezinin nüfusu: 90.100 kişi. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan il
merkezinin nüfusu: 102.173 kişi.. 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan il merkezinin nüfusu: 125.324 kişi. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam köy nüfusu: 94.593 kişi. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam köy nüfusu: 90.921 kişi.. 2010 nüfus sayımı sonuçlarına göre Erzincan ilinin Toplam köy nüfusu: 89.953 kişi. İlimiz nüfusu 215.277 kişi olup;kentsel nüfus 125.324 kişi,kırsal nüfus ise 89.953 kişidir.İl merkez nüfusu 94.598 kişidir.Nüfusun yüzde 57,67 si şehirlerde, yüzde 42,33 belde ve köylerde yaşamaktadır.
2011 yılında nüfus önceki yıla gore binde 42,99 azalmıştır.. İlçeler İl ve İlçe Merkezleri Belde ve Köyler Toplam Nüfus Merkez 94.598 47.411 142.009 Çayı rl ı 4.979 5.080 10.059 İ I i ç 2.702 3.943 6.645 Kemah 2.164 4.777 6.942 Kemaliye 2.142 2.860 5.002 Otlukbeli 1.611 940 2.551 Refahiye 3.848 6.755 10.603 Tercan 6.429 12.375 18.804 Üzümlü 6.850 5.812 12.662 Toplam 125.324 89.953
ERZİNCAN İLİ EĞİTİM
Genel Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullardan; anaokulu ve ana sınıflarında 128 ilköğretim okullarında 1.443, ortaöğretim okullarında 745 olmak üzere, 2.626 öğretmen görev yapmaktadır. Anaokulu ve sınıflarında 2.964, ilköğretim okullarında 25.408, orta öğretim okullarında 15.543 olmak üzere 43.034 öğrenci eğitim ve öğretim görmektedir. İI de okuma-yazma oranı yüzde 98'dır. Öğrenci mevcudunun yeterli olduğu tüm yerleşim birimlerinde eğitim kurumları faaliyette olup, son yıllarda Yatılı İlköğretim Bölge Okullarına ve taşımalı eğitime
ağırlık verilmek suretiyle öğrenci azlığının getirdiği olumsuzluklar giderilip, kaliteli bir eğitimin sağlanmasına çalışılmaktadır. İl merkezinde Erzincan Üniversitesine bağlı; 7 fakülte, 11 Meslek Yüksek Okulu, bunlardan: Merkez 4, Refahiye, Tercan, Kemaliye, Kemah, Üzümlü, Çayırlı ve İliç ilçelerinde birer Meslek Yüksek okulu, 3 yüksek okul ve 3 Enstitü ve 14 Araştırma ve Uygulama Merkezi bulunmaktadır. Ayrıca Polis Akademisine bağlı 1 Polis Meslek Yüksek Okulu faaliyettedir. İlde özürlülerin eğitimine yönelik, Zeynep Mustafa Han Eğitim Uygulama Okulu ve İş Eğitim Merkezi ile Sümer İş Okulu hizmet vermektedir.
ERZİNCAN İLİ SAĞLIK
İlimiz sağlık hizmetleri 24 adet Aile Sağlığı Merkezi, 61 Sağlık Evi, 10’ar yataklı 5 ilçe, 15 yataklı 1 ilçe, 25’er yataklı 3 ilçe ve 156 yataklı Devlet Hastanesi, 235 Yataklı Mengücekgazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile il merkezinde Ana Çocuk Sağlığı Merkezi, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Verem Savaş Dispanseri ve İl Halk Sağlığı Laboratuarınca yürütülmektedir. İlimizde ayrıca 3. Ordu Komutanlığına ait 50 yataklı Asker Hastanesi ve Özel Diyaliz Merkezi hizmet vermektedir. Sağlıkta Dönüşüm Projeleri kapsamında birçok yeni proje başlatılmıştır. Araştırma Hastanesinin cihaz ve mefruşatı tamamlanarak 23.05.2011 tarihinde hizmete girmiştir. İl genelinde toplam 24 adet Aile Sağlığı Merkezinde 63 Aile Hekimi fiilen görev yapmaktadır. Çayırlı, İliç, Kemah, Kemaliye, Otlukbeli ve Refahiye İlçe Hastaneleri entegre ilçe hastanesi statüsüne dönüştürülmüştür.
İlimiz genelinde 61 adet Sağlık Evi bulunmakta olup, bunlardan 54 adedi faaliyettedir. Sağlık Müdürlüğüne bağlı 121 uzman tabip, 132 pratisyen tabip, 28 diş tabibi, 6 eczacı, 402 hemşire, 212 ebe, 60 sağlık teknisyeni, 392 sağlık memuru, 170 hizmetli, 97 memur ve 44 şoför personel ile hizmet yürütülmektedir. Mevcut 8 ilçe hastanemizden, Üzümlü’de 1, Refahiye’de 1, İliç’te 1 ve Tercan’da 2 uzman hekim bulunmakta, diğer ilçelerde ise hizmet, pratisyen hekimlerce yürütülmektedir. Bu arada yeni binasında hizmet vermekte olan 112 Acil Komuta Merkezi Başhekimliği binası ile birlikte 11 adet 112 Acil İstasyonunda acil işlemler için 35 araç, ve hasta nakil işlemleri içinde 10 araç olmak kaydı ile toplam 45 araçla 112 Acil Tıp Hizmeti verilmektedir. Bunlara ilaveten açılması programlanan 3. Komuta Merkezi için gerekli işlemler başlatılmıştır.
ERZİNCAN İLİ EKONOMİ
Genel Ekonomik Durum: Bugün olduğu gibi Cumhuriyetten önceki dönemde de Erzincan`ın ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. XIV yy` da İbn-i Batuta da kentte dokumacılığın ve bakır eşya yapımının ileri düzeyde olduğunu kaydeder. Evliya ÇELEBİ`ye göre XVII yy. ortalarında Erzincan`ın alçak duvarlı kalesi içinde; 200 ev ile bir cami vardır. Kale dışında ise 1800 ev, 7 cami, 60`dan çok mescit ile 500`den fazla dükkânın bulunduğu bir çarşı ve bedesten bulunmaktadır. 500 dükkânın varlığından bahsetmesi XVII yy. ortalarında ilde ticaretin gelişmiş olduğunu göstermektedir. Cumhuriyetin ilk yıllarında da ilimizin ekonomisinin
tarım ve hayvancılığa dayalı olma özelliği devam etmiştir. Tüm Doğu Anadolu`da olduğu gibi Erzincan`da da sanayi hemen hemen hiç yoktu.1939 depremi ile Erzincan ili tamamen harap olmuştur. Deprem, ilin kalkınma çabalarını olumsuz yönde etkilemiştir. Deprem riski özel kesim yatırımlarının il`de yapılmasını engellemiştir. 1960 yıllarından sonra şehirdeki imkânların köylere kadar götürülmesine çalışılma; yol, su, elektrik, gibi hizmetler başta olmak üzere pek çok hizmet devlet tarafından köylünün ayağına kadar götürülmek suretiyle köyden kente göç olayının yavaşlatılması amaçlanmıştır. Ticaret ve sanayi ise il merkezinde yoğunlaşmıştır. İlimiz kalkınmada öncelikli iller kapsamında olup, genel teşvik tedbirlerinden faydalanmaktadır.
ERZİNCAN İLİ TARIM VE HAYVANCILIK
Tarım Cumhuriyet öncesinde Erzincan İlinde nüfusun tamamına yakın bir bölümü tarımla uğraşmaktaydı. 1875 tarihli Erzurum Vilayet Salnamesine göre Erzincan sancağında üretilen tarım ürünleri şöyle sıralanmıştır; buğday, arpa, darı, fasülye, kavun, karpuz, dut, soğan, zerdali, erik ve elma önemli yer tutmaktadır. Bu ürünler içerisinde en önemli yeri buğday oluşturmaktadır. 1927 yılı tarım sayımı sonuçlarına göre toplam nüfusun 103.030’u tarımdan geçimini sağlamaktadır. Tarım bakımından ilin ova kesimi ile yüksek kesimi arasında önemli farklar vardır. Yüksek ve dağlık kesimde hayvancılık ön plana çıkmaktadır. Erzincan ovasının batı kesimlerinde ve Üzümlü ilçesinde bağ ve bahçelik alanlar yaygındır. Yükseklik arttıkça kuru tarım egemen
olmaya başlar. İldeki su kaynaklarının bolluğu sulu tarım yapma imkanını sağlamıştır. Erzincan ovası sulama şebekesinin yapımına 1951 yılında başlanmış olup, 1957 yılında ova kısmi olarak sulamaya açılmıştır. Sulamayla birlikte tarım alanında reel bir gelir artışı söz konusu olmuştur. 1950’lerden sonra başlayan makineleşme tarımda verimliliği artırmıştır. 1950-1980 yılları arasında ilin tahıl ekim alanları yüzde 141, baklagil ekim alanları yüzde 261, patates ekim alanları yüzde 269 oranında artmıştır.
Erzincan Ovası, Mercan Ovası, Çadırkaya ve Çayırlı ovaları tarım bakımından çok elverişlidir. Ayrıca Kemah ve Kemaliye ilçelerinde Fırat vadi şeridinde tarıma elverişli topraklar bulunmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesinde iklim yapısı nedeniyle ayrı bir yere sahip olan Erzincan bitkisel üretimde ürün çeşitliliği göstermektedir. Tarımsal eğitim-yayım ve demonstrasyon çalışmaları sonucu Merkez ve Üzümlü ilçelerinde sebzecilik Pazar ihtiyacı için üretilmeye başlanmıştır. Başta domates, karpuz, kavun ve salatalık olmak üzere çeşitli sebzeler il dışına pazarlanmaya başlamıştır. Sebzeciliğin gelişmesinde son yıllarda yaygınlaşmaya başlayan basınçlı sulama sistemlerinin de etkisi bulunmaktadır. Basınçlı sulama üretim ve verim artışının yanında hastalıkların kontrolünü kolaylaştırmıştır. İl Özel İdaresi tarafından sübvanse
edilen meyvecilik projeleri ile Birleşmiş Milletler tarafından finanse edilen Sivas-Erzincan Kalkınma Projeleri kapsamında; başta elma, üzüm ve kiraz olmak üzere değişik kapama meyve bahçeleri oluşturulmuştur. Meyve fidanlığı tesis edilerek çiftçilerin fidan ihtiyaçları karşılanmaktadır. İlimiz topraklarından 202.704 ha ekilebilir arazidir. Ekilebilen arazinin özellikle Erzincan ve Tercan ovalarının tamamı sulanabilmekte ve yüksek verim alınmaktadır. Toprağın kullanım şekillerine göre dağılımı aşağıdaki tabloda ve grafikte gösterilmiştir. Hayvancılık İlimizde hayvancılık önemli geçim kaynaklarından biridir.
Hayvancılıkta koyun ve sığır yetiştiriciliği önemli bir yer tutmaktadır. İI doğal otlaklar bakımından oldukça zengindir. Munzur Dağı üzerinde bulunan geniş otlaklar, Melan Yaylaları, Kemaliye ilçesindeki Sarıçiçek Yaylaları ve Refahiye ilçesindeki Çimen Yaylaları bitki örtüsü bakımından oldukça zengin olduklarından özellikle küçükbaş hayvancılık için uygun alanları oluştururlar. İlimiz hayvancılığında yerli ırklar
çoğunluğu teşkil ettiğinden, yeterli verim alınamamaktadır. Son yıllarda hayvancılık ırkı konusunda çalışmalar sonucu hayvan verimi belli ölçülerde artırılmıştır. Erzincan’da süt koyunculuğu önemli bir yer tutmaktadır. Süt üretimine dayalı olarak Erzincan tulum peyniri ülke çapında haklı bir üne kavuşmuştur
Güzel bir tanıtım makalesi olmuş elinize sağlık
YanıtlaSilhttps://masallaroku.org/